Cuộc sống êm đềm trôi, ngày thứ và cuối tuần luân phiên nhau lướt qua, rồi trong một khoảnh khắc
 |
| Ảnh: Pinterest |
Bắt đầu từ việc xem lại một lượt những câu hỏi chúng ta thường tự hỏi mình
“Chất lượng cuộc sống của chúng ta được quy định bởi chất
lượng tư duy của ta. Chất lượng tư duy của ta, đến lượt nó, được quy định bởi
chất lượng của những câu hỏi của ta, bởi lẽ câu hỏi là động cơ, là lực truyền động
nằm đằng sau tư duy. Không có câu hỏi, chúng ta sẽ không có gì để tư duy. Không
có những câu hỏi bản chất, ta sẽ thường thất bại trong việc tập trung tư duy của
mình vào những điều có tầm quan trọng và thiết thực.”
Những câu hỏi có chất lượng cho tư duy và phương cách tập
dần quen với cách đặt câu hỏi đó đang sẵn chờ ta…ở nhà sách, cả trực tiếp lẫn
online: Cẩm Nang Tư Duy Đặt Câu Hỏi Bản Chất. Nhà xuất bản Tổng Hợp Thành
phố Hồ Chí Minh. 2015.
Tất nhiên, riêng dành cho ai vừa giơ tay phản đối với lập
luận rằng “Tôi tư duy cũng khá nhưng vẫn đang buồn chán đây này.”, chất lượng
cuộc sống của ta còn có phần góp của trải nghiệm cảm xúc, còn thế giới riêng mình
ta nơi tiêu chuẩn giá trị của câu hỏi rất khác biệt, còn cõi tâm hồn nơi lẽ phải
ngự trị, …, và còn đó câu hỏi đang vang vọng “Ta là ai?” Phần thú
vị là mỗi chúng ta phải tự tìm câu trả lời cho riêng mình, không có câu trả lời
trong sách, không có những câu trả lời hoàn toàn giống nhau; nhưng chúng ta có những
câu hỏi đặc biệt chất lượng cho công cuộc truy tìm câu trả lời.
Suy
nghĩ của ta? Cảm xúc của ta?, Niềm tin của ta?, Ký ức của ta? Lương tâm của ta?
Trí tưởng tượng của ta? Tài năng của ta? Điểm yếu của ta? Hy vong và ước mơ của
ta? Nỗi sợ hãi và lo lắng của ta?…
Kiên quyết không chấp nhận những câu trả lời hời hợt
“Trả lời không phải là đưa ra một câu trả lời để xoa dịu
câu hỏi” (Maurice Blanchot –
Trò Chuyện Triết Học – Tập 5, Bùi Văn Nam Sơn.)
Đặc
điểm của những người thú vị mà ta bắt gặp? Đó
là những người sống theo những giá trị chúng ta đều mong muốn có
được. Đó là những người đã phát triển khả năng lắng nghe và thấu
hiểu bản thân và là một phóng viên trung thực, đáng tin cậy của những rung động
trong tâm trí và trái tim mình. Người có thể bẳng cách ấy tường thuật một cách
trung thực cho ta sự cảm động, kịch tính và khác thường của cuộc sống thường nhật.
Đặt những câu hỏi thú vị cho bản thân mỗi ngày; trung thực,
tận tụy tìm câu trả lời ta sẽ nhận ra không chỉ cuộc sống ngoài kia mà chính bản
thân ta, thói quen phản ứng, cảm xúc, suy nghĩ… ẩn chứa rất nhiều những bất
ngờ nhỏ xinh.
Khi
cuộc sống của ta đang cuộn tròn
ngày hôm qua, hôm nay và ngày mai trong guồng quay công việc - gia đình
thì
cũng đừng thất vọng mà bỏ rơi tâm trạng, bởi giấc mơ xê dịch, du hành đến những
vùng đất mới mà ở đó ta sống một cuộc đời rất khác… đang được vỗ về ấp ủ trong
sâu thẩm tâm hồn như cái cách một hạt giống đang được chở che trong lòng đất chờ
ngày nảy mầm.
Nếu
một chiều Thứ Bảy đẹp trời mà ta chẳng muốn bước chân ra khỏi nhà, không muốn nói
chuyện với ai cũng chưa sẵn sàng cho việc xét lại những câu hỏi thì thử pha một
ly trà, thả mình xuống cái ghế mây thân thuộc và đọc một truyện ngắn:
Ông Seguin không lần nào được may mắn với bầy dê. Ông mất chúng cùng một cách như nhau; một buổi sáng đẹp trời, chúng bứt đứt dây, đi lên núi, và trên ấy, chó sói ăn thịt chúng. Không có những cái vuốt ve của chủ, không nỗi sợ chó sói, không gì giữ chúng. Hình như đó là những con dê độc lập muốn sống tự do, giữa khoảng trời to rộng với bất cứ giá nào.
Ông Seguin tốt bụng, không hiểu tí gì về tính tình mấy con vật của mình, lấy làm buồn khổ lắm.
Ông nói:
- Thế là xong, dê chán ở nhà ta, ta sẽ không giữ được con nào.
Tuy vậy, ông không nản lòng. Và sau khi mất sáu con dê cũng cùng một cách như nhau, ông bèn mua một con thứ bảy. Có điều phen này, ông cẩn thận lựa con thật nhỏ để nó dễ quen ở lại nhà ông hơn.
Sau nhà ông Seguin có một thửa vườn với vòng rào hoa trắng. Ông để cô khách mới của mình ở đó. Ông cột nó vào một cây nọc, ở nơi đẹp nhất của sân cỏ, cẩn thận để cho nó một quãng dây dài và thỉnh thoảng ông đến thăm chừng xem nó có vừa ý không. Con dê rất lấy làm sung sướng và gặm cỏ một cách sẵn lòng quá, khiến ông Seguin vui dạ. Tội nghiệp, ông nghĩ:
- Hừ, mãi tới giờ mới có một con không chán nhà mình.
Ông Seguin lầm, con dê của ông đâm chán.
Một hôm nó nhìn ngọn núi, tự nhủ:
- Trên ấy hẳn phải là thích lắm; tung tăng trên bãi cỏ hoang không có cái sợi dây quái ác này cưa cổ mình thì thật là thú! Lừa hay bò gặm cỏ trong một vòng rào thì được. Với dê, cần phải có nơi khoáng đạt cho chúng.
Từ khi ấy, cỏ trong vòng rào đối với nó có vẻ nhạt nhẽo. Nó đâm chán nản. Nó gầy dần, sữa ít đi. Nhìn nó mà thương hại, suốt ngày nó kéo căng sợi dây, đầu quay nhìn về phía núi, mũi hỉnh ra, miệng kêu bê bê…một cách buồn bã.
Ông Seguin thấy rõ con dê của mình có một cái gì, nhưng ông không biết cái gì đó như thế nào….Một buổi sáng, ông vừa vắt sữa xong, dê quay lại ông và nói bằng thổ ngữ của nó:
- Ông nghe tôi, ông Seguin ạ. Tôi chết mòn ở nhà ông, ông hãy cho tôi lên núi đi.
Ông Seguin kinh ngạc, kêu lên:
- Trời ơi! Cả nó nữa – và thoắt cái ông đánh rơi cái đĩa; rồi ngồi phệt xuống cỏ bên cạnh dê, ông hỏi:
- Sao, Blanquette, mày muốn bỏ tao à?
Và Blanquette đáp:
- Phải, ông Seguin ạ.
Không bao giờ, mấy bác thông già lại thấy con vật xinh xắn như vậy. Người ta tiếp đón nó như một bà hoàng nho nhỏ. Bọn cây dẻ cúi sát xuống đất để vuốt ve nó với đầu cành.
Bọn nhược thảo vẹt ra trên lối nó đi và cố hết sức tiết mùi thật thơm. Tất cả núi tưng bừng đón nó.
Không dây cột, không nọc….không gì ngăn nó nhảy nhót, gặm cỏ tùy thích. Ở đây mới thật có cỏ, cứ ngay trên sừng ấy, bạn ạ…và cỏ, chao, sao mà ngọt ngào, mỏng sợi, có khía do hàng ngàn thảo mộc hợp thành. Thật là khác hẳn với cỏ non trong vòng rào. Và còn hoa ấy à!…. Nhưng hoa chuông to xanh, những hoa ngón tay sắc tía cánh dài, cả một rừng hoa dại tràn đầy vị ngọt dễ say.
Con dê trắng dở say dầm mình trong rừng hoa, hai chân đưa lên trời và lăn dài theo lề đất, chung lộn với những chiếc lá rơi và mấy trái dẻ. Rồi đột nhiên nó chồm phắt ngay dậy. Hấp! Nó đi kìa, đầu lủi tới trước, qua các quãng đất rậm cây và các bụi ngâu, khi trên đỉnh, lúc tận dưới hố sâu, ở trên, ở dưới, khắp nơi nơi…Người ta tưởng có đến mười con dê của ông Seguin trên núi.
Vì con Blanquette, nó chẳng sợ gì cả.
Nó nhảy phắt một cái qua những khe nước to toé nước mình nó với những hạt bụi ướt và bọt. Rồi mình ướt dầm nước, nó đến nằm dài trên một hòn đá phẳng nào đó và phơi nắng. Có lần tiến đến rìa một đồi cao, một ngọn hoa thơm cắn ở miệng, nó nhìn thấy phía dưới, phía dưới hẳn, trên cánh đồng, ngôi nhà của ông Seguin với vòng rào phía sau. Cảnh ấy khiến nó cười ra nước mắt:
- Nó bé làm sao! Sao mình lại có thể ở trong ấy được?
Thương hại con bé, thấy mình đứng trên cao quá, nó tưởng ít nữa mình cũng to bằng thế giới.
Nói chung, với con dê của ông Seguin đó là một ngày tươi đẹp.
Khoảng giữa trưa, chạy loanh quanh sang phải sang trái, nó rơi vào giữa một đàn hươu đang cắn một cây nho dại một cách ngon lành. Cô bé của chúng ta gây xao động. Người ta nhường cho cô, nới tốt nhất trên cây nho và tất cả các ông đó đều rất lịch sự.
Thình lình gió mát lại. Núi trở màu tím, chiều đến rồi.
- Chiều rồi! - Dê bé tự nhủ, và nó dừng lại, hết sức ngạc nhiên.
Phía dưới, đồng ruộng chìm trong sương mù. Vòng rào của ông Seguin biến mất trong làn sương và người ta chỉ còn thấy mái nóc nhà con với một ít khói. Dê lắng nghe tiếng chuông con của bầy thú người ta xua về và lòng cảm thấy buồn bã….Một con chim rừng bay về ngang chạm cánh vào nó. Nó rùng mình….rồi có tiếng tru dài trên núi:
Hu!….Hu!….
Nó nghĩ đến chó sói. Suốt ngày, con bé dại không nghĩ đến điều đó. Cùng một lúc, một tiếng xông tới.
Con dê bé can đảm làm sao! Nó húc thật là hết lòng! Hơn mười lần – tôi không nói ngoa – Gringoire ạ, nó buộc con sói phải thối lui lại để lấy hơi thở. Những lúc đình chiến trong giây phút ấy, con tham ăn vội vã ngắt một ngọn cỏ thân yêu rồi trở lại trận chiến, miệng đầy cỏ….Như thế kéo dài suốt đêm. Thỉnh thoảng con dê của ông Seguin nhìn những vì sao nhảy nhót trên bầu trời trong sáng và nó tự bảo:
- Miễn mình cầm cự được đến tảng sáng.
Lần lượt các vì sao tắt đi. Blanquette húc nhanh hơn, con sói cắn mạnh hơn. Một ánh sáng nhạt hiện lên ở chân trời, tiếng gáy rè rè của một con gà vẳng lên từ một cánh đồng cỏ.
Con vật đáng thương tự bảo:
- Được rồi!.
Nó chỉ đợi đến sáng ngày để mà chết: và nó duỗi dài trên đất, trong bộ lông trắng đẹp lấm đầy máu.
Bấy giờ con sói xông lên và ăn thịt nó.
Giã biệt Gringoire!
Giã biệt Gringoire!
....Nó giật mình mở mắt rồi nhảy cẫng, nó chạy thẳng chân, giật mạnh sợi dây, sợ dây kéo nó từ cơn ác mộng về ngay giữa vườn nhà ông Seguin.===
Đến một ngày, dù ở mãi vườn nhà ông Seguin hay trốn khỏi đó, Gringoire sẽ thật sự giã biệt cuộc sống. Cơn mơ ban trưa đã gieo vào đầu nó cơ man câu hỏi ví như 'làm sao sống được cuộc đời này?'
Tài liệu:
Henry David D Thoreau. Một Mình Sống Trong Rừng.
Alphonese Daudet.Nhà xuất bản Đời Mới.1973.Những Cánh Thư Hè.
(Nội dung truyện ngắn đã có phần thay đổi vì mong muốn giữ giấc ngủ tối Thứ Bảy của bạn đọc khỏi ác mộng.)